رعایت نکات حساس در تربیت فرزند همواره نقش حیاتی در رشد و شکوفایی آنها ایفا میکند. در واقع تربیت فرزند و نحوه رفتار با او در کودکی، اساس شکل گیری شخصیت فرزندتان در آینده است. عوامل فرهنگی-اجتماعی، میزان تحصیلات و خصوصیات شخصیتی والدین، سطح رشدی کودک و تواناییهای شناختی او و... از عوامل موثر در سبک تربیتی والدین است. قالبهای رفتاری و اصول فکری فرزندتان براساس نحوه تربیت شما شکل میگیرند. لازم است کودک به گونهای پرورش یابد که در رویارویی با مشکلات آینده خود بهتر عمل نماید پس با افزایش اطلاعات خود و آگاهی از نکات حساسی که در ادامه برای تربیت فرزند بیان میکنیم میتوانید به این امر مهم دست یابید و به بهداشت جسمی و روانی فرزندتان کمک کنید. همچنین با دریافت کمکهای تخصصی یک مشاور در زمینه تربیت کودک میتوانید فرزندتان را در مسیر موفقیت و رسیدن به آیندهای درخشان یاری دهید.
تاثیر روش تربیتی فرزند در فرآیند رشد و یادگیری او
گرچه سن تربیت کودک محدود به زمان خاصی نمیشود ولی هر دوره رشدی، کودک با چالشها و نیازهای اساسی خود روبهرو میشود. شیوهای که شما با او تعامل میکنید در چگونگی شکل گیری تواناییهای شناختی او تاثیر میگذارد. به طور کلی نحوه نگرش شما در شیوه تربیت فرزندتان بسیار اهمیت دارد. اگر تصور کنید که فرزندتان نقش فعالی در یادگیری دارد، در مورد مسائل مختلف با او صحبت میکنید، به سوالاتش با بردباری پاسخ میدهید در نتیجه تفکر و استدلال را در او تقویت میکنید. برعکس والدینی که گمان میکنند که فرزندشان یادگیرندگانی منفعل هستند، بسیار کنترل کننده یا هدایت کننده رفتار میکنند در نتیجه جلوی خلاقیت فرزندشان را میگیرند. پس والدین نقش مهمی در تربیت فرزند ایفا میکنند.
به کارگیری نکات تربیتی فرزندان توسط والدین در سنین مختلف رشدی از اهمیت زیادی برخوردار است. اما نکات کلی تربیت فرزند در برخورد با کودکان وجود دارد که در هر سن و سالی باید رعایت شود.
چگونه بچه ها را از موبایل و تبلت و غیره دور کنیم
9 نکته حساس تربیتی اشاره کردهایم.
1- برای فرزند خود منبع امنیت و اطمینان باشید
یکی از اولین نیازهای هیجانی فرزندان کسب حس امنیت و اطمینان است. در واقع کودکان در اولین مرحله از زندگی خود با چالش اعتماد در برابر بی اعتمادی روبهرو هستند. آنها از همان دوران نوزادی از رفتارهای والدین تاثیر میپذیرند و اگر در محیط پرتنش یا عصبی قرار بگیرند احساس عدم امنیت، بی اعتمادی و در نهایت سبک دلبستگی ناایمن را شکل میدهند. این امر میتواند در روابط بعدی آنها با سایر افراد تاثیر بگذارد و دید کلی آنها را نسبت به زندگی منفی کند. برای اینکه اعتماد کودک آسیب نبیند از رفتارهایی نظیر دروغ گفتن یا فریب دادن فرزندتان بپرهیزید. تلاش کنید به او نشان دهید در برابر تهدیدهای محیطی پیرامون در کنارش هستید و هیچ چیز مانع محبت و عشق شما نسبت به او نمیشود.
2- به کودک احترام بگذارید
نوع رفتار شما با فرزندتان در دوران کودکی؛ نقش بسزایی در پرورش اعتماد به نفس او خواهد داشت. رفتارهایی نظیر سرزنشگری، تحقیر و تنبیه نامناسب نیاز به احترام را در کودک ناکام کرده و باعث لطمه دیدن اعتماد به نفس او میشوند. در نتیجه تلاش کنید از همان ابتدا در گفتوگو با کودک ادبیات محترمانهای داشته باشید و هرگز این طور نپندارید که کودک توهینها را جدی نمیگیرد. رفتارهای سادهای نظیر سلام کردن به فرزندتان در بدو ورود به خانه و صدا زدن او با صفات پسندیده میتواند تاثیر بسیار پررنگی در پرورش عزت نفس کودک بگذارد. همچنین هنگامی که کودک متوجه احترام والدین نسبت به خود میشود بیشتر به حرفهای شما گوش میکند و او نیز در تلاش برای نوعی احترام متقابل است.
((نکات قابل توجه در انتخاب لباس کودک))
3- به علایق کودک توجه کنید
بسیاری از پدر و مادرها در جنبههای مختلف زندگی نظیر پرکردن اوقات فراغت کودک بیش از آنکه به علاقه مندیهای فرزندشان توجه نمایند گزینههایی را انتخاب میکنند که خود در گذشته مشتاق انتخاب آنها بودند. در حالی که ممکن است کودکان علایق و سلایق منحصر به فرد و بسیار متفاوتی نسبت به شما داشته باشند. نادیده گیری این علایق میتواند باعث شود که آنها در آینده سطح رضایتمندی پایینتری از زندگی داشته باشند و فرصت کشف استعدادهای خود را از دست بدهند.
4- اخلاقیات را متناسب با سطح رشدی کودک آموزش دهید
برای اینکه فرزندتان در آینده شخصیتی متعالی داشته باشد نیازمند این است که از کودکی در مورد مفاهیم اخلاقی آموزش ببیند. با این حال بسیار اهمیت دارد که این آموزشها متناسب با سن و سطح رشدی او باشد. والدینی که در سنین بسیار پایین دائما کودک را به خاطر مفاهیم اخلاقی نظیر رعایت نکردن عدالت یا ادب مورد سرزنش قرار میدهند، ناخواسته منجر به پرورش احساس گناه شدید در کودک میشوند که در آینده میتواند او را در برابر مشکلاتی نظیر افسردگی و اضطراب مفرط آسیب پذیر کند. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که به زبان خود کودک با او حرف بزنید و مفاهیم اخلاقی را متناسب با ظرفیت روانی او در اختیارش قرار دهید.
5- برای تربیت فرزند خود از تشویق بیشتر از تنبیه استفاده نمایید
مطالعات یادگیری در مورد شکل گیری رفتار انسان همواره بر این اصل تاکید میکنند که تشویقها نقش بسیار بیشتر و مهمتری نسبت به تنبیه ایفا میکنند چرا که در تنبیه؛ کودک از انجام یک رفتار بد منع میشود اما جایگزین مناسب آن را به درستی یاد نمیگیرد. در صورتی که در تشویق فرد رفتار درست را میآموزد و برای پیشرفت کردن در آن پاداش دریافت میکند.
6- به کودک نشان دهید که شکست بخشی از زندگی است
برخی از پدر و مادرها همواره در مورد موفقیت با فرزند خود صحبت میکنند. آنها انتظار دارند که فرزندشان همیشه رو به پیشرفت باشد و در زندگی یک مسیر صعودی را طی کند. تاکید بیش از حد بر موفقیت و پیشرفت باعث میشود که بچهها تصویر بسیار فاجعه باری را نسبت به شکست در ذهن خود شکل دهند و هنگام مواجهه با آن ندانند که باید چه رفتاری داشته باشند.
این امر آنها را از نظر روانی آسیب پذیر کرده و میتواند در آینده زمینه ساز بسیاری از مشکلات شود. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که در کنار آموزش دادن در مورد ارزش پیشرفت و رشد تواناییها از احتمال شکست نیز برای فرزندتان صحبت کنید و به او نشان دهید که هر انسانی ممکن است در زندگی با مشکلات روبهرو شود. آنچه اهمیت دارد این است که بتوانیم در برابر شکست ها مقاومت کرده و پشتکار خود را از دست ندهیم.
7- برای بزرگ شدن کودک عجله نکنید
برخی از پدر و مادرها میخواهند تمام فرصتها و آرزوهای از دست رفته خود را از طریق کودکانشان محقق کنند. همین امر باعث میشود که کمتر به کودکی فرزندشان اهمیت داده و دائما به فکر بزرگ شدن او و دست یابی به اهداف از پیش تعیین شده باشند. همواره به یاد داشته باشید که کودکی یکی از مهمترین دورههای زندگی هر انسانی است که اگر به درستی سپری نشود میتواند آینده فرزد را نیز تحت تاثیر قرار دهد. در نتیجه اجازه دهید فرزندتان از این مرحله از زندگی خود لذت ببرد و بی جهت او را برای دست یابی به موفقیتهای مختلف تحت فشار نگذارید. اجازه دهید که او خود در مسیر زندگی پیش برود و علاقه مندیهایش را کشف کند.
8- در تربیت فرزند محبت نامشروط را فراموش نکنید
یکی از اصول تربیتی بسیار مهم در تربیت فرزند این است که هرگز ابراز علاقه و محبت خود را به موضوع خاصی گره نزنید. برای مثال هرگز به کودک نگویید "اگر درس نخوانی دیگر دوستت ندارم" یا "اگر این کار را بکنی دیگر مادر تو نیستم". این جملات تا حد زیادی به اعتماد کودک آسیب میزنند و او را درگیر اضطرابهای مختلف میکنند. در نتیجه تلاش کنید به او نشان دهید گاهی اوقات از کارهای او ناراحت میشوید اما در همه حال به عنوان والدین دوستش دارید و طردش نمیکنید.
9- اجازه دهید کودک ناکامی را نیز تجربه کند
برخی از والدین به دلایلی نظیر اینکه خود دوران کودکی سختی داشتهاند دلشان میخواهد همه چیز را برای کودک خود فراهم کنند و به اصطلاح اجازه ندهند که خاری در پای فرزندشان فرو برود! این در حالی است که از نظر روانشناسان تجربه کردن ناکامی یکی از نیازهای هیجانی انسان است. افرادی که در دوران کودکی هیچ گونه ناکامی یا سختی را تجربه نمیکنند و همواره همه کارهایشان توسط پدر و مادر رفع و رجوع میشود به مرور شخصیت ضعیفی را شکل میدهند که آمادگی مواجهه با هیچ سختی و دشواری را ندارد. این مسئله میتواند در نهایت به نوعی احساس بی کفایتی درونی بیانجامد و مشکلات متعددی را در بزرگسالی برای فرد ایجاد نماید. در نتیجه گاهی اجازه دهید کودک خود مسئولیت کارهایش را به عهده بگیرد و ناکامی و دشواری را نیز متناسب با سن خود بچشد.
چرا باید به نکات تربیت فرزند پایبند بود؟
كودک از همان ابتدا عشق، محبت و احترام را درک و آن را جستجو میكند. عدم پاسخ مناسب به نیاز كودک او را دچار سرخوردگی و نوعی بد رفتاری ناشی از برآورده نشدن نیازهای اساسی میكند.
9 نکته حساس برای تربیت فرزند، بیانگر نقش مهم والدین در رشد کودک و تقویت استعدادهای ذاتی اوست. در نتیجه آگاهی شما از چگونگی رفتار با کودکان و فرزندانتان در شکل گیری تیپ شخصیتی آنها اهمیت دارد. شما نقش مهمی در چگونگی رویارویی فرزندتان با چالشهای متناسب با هر مقطع رشدی ایفا میکنید. مشاوره کودک، به شما کمک میکند تا از نیازهای بنیادین فرزند خود در هر سنی آگاه شوید؛ عاملی که تضمین کننده شکل گیری ایمن دلبستگی در کودکان است.
سوالات متداول
- آیا اضطراب جدایی کودک میتواند به خاطر روش تربیتی نادرست باشد؟
اضطراب جدایی یکی از اختلالات دوران کودکی است که از تعامل فاکتورهای مختلف ایجاد میشود. مسائل تربیتی نیز از جمله فاکتورهای مهم در این زمینه هستند با این حال نوع خلق و خوی کودک و عوامل زیستی نیز در این زمینه تاثیر دارند. از جمله تاثیرات عوامل تربیتی میتوان به این نکته اشاره کرد که کودکانی که والدین بسیار منزوی دارند، در محیطهای اجتماعی قرار نمیگیرند یا جداییهای ناگهانی و بدون آمادگی را تجربه میکنند بیش از دیگران در معرض ابتلا به اضطراب جدایی هستند.
دیدگاه خود را بنویسید